रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने आज जरी केलेल्या आदेशाप्रमाणे पेटीएम पेमेंट्स बँकेला नवीन ग्राहकांना जोडण्यापासून प्रतिबंधित केले आहे. या आदेशाची अंमलबजावणी तात्काळ प्रभावाने होणार आहे. आरबीआयने मात्र याबाबत कोणताही तपशील दिलेला नाही. परंतु नियमांच्या अनुपालना संबंधी त्रुटींमुळे ही कारवाई करण्यात आल्याचे समजते. आरबीआय च्या संकेतस्थळावर या कारवाईची माहिती देण्यात आली आहे. बँकिंग नियमन कायद्याच्या कलम 35अ अंतर्गत ही कडक कारवाई करण्यात आली आहे. कलम 35A नुसार भारताची नियामक बँक ठेवीदारांच्या हितासाठी हानिकारक ठरेल अशा कोणत्याही व्यवहारास स्थगिती देऊ शकते.
आरबीआयने आपल्या निवेदनात म्हटले आहे की, “पेटीएम पेमेंट्स बँकेला तिच्या आयटी प्रणालीचे सर्वसमावेशक ऑडिट करण्यासाठी आयटी ऑडिट फर्म नियुक्त करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.” आयटी ऑडिटर्सच्या अहवालाचे पुनरावलोकन केल्यानंतर, नवीन ग्राहकांची नोंदणी बँकिंग नियामकाच्या विशिष्ट परवानगींच्या अधीन असेल. पेटीएम पेमेंट्स बँकेला मे २०१७ मध्ये बँकिंग परवाना मिळाला होता. पेमेंट बँक आपल्या ग्राहकांकडून ठेवी गोळा करू शकते. तथापि, तिच्या ताळेबंदातून ती ग्राहकांना कोणतेही कर्ज देऊ शकत नाही.
आर्थिक विषयांतील नियतकालिकांच्या वृत्तानुसार RBI ने नुकत्याच केलेल्या पर्यवेक्षी परीक्षणामध्ये ग्राहकांच्या नियमांचे उल्लंघन झाल्याचे प्रथमदर्शनी आढळून आले आहे. पेटीएम पेमेंट्स बँकेत मोठ्या प्रमाणात निष्क्रिय खाती आढळून आली, जी ठेवीदारांची पुरेशी केवायसी प्रक्रिया पार न पाडता उघडण्यात आली. यावर नियामक बँकेने पेमेंट बँकेकडे चौकशी केली होती. पेमेंट्स बँकेने आरबीआय च्या चौकशीस उत्तर सुद्धा दिले होते असे कळते. तथापि, असे दिसते की पेटीएम पेमेंट्स बँकेकडून मिळालेल्या प्रतिसादांवर नियामक बँक समाधानी नव्हती. त्याचाच परिणाम म्हणून या कठोर कारवाईचा बडगा उगारला गेला आहे.
PayTM आणि One97 Communications Limited चे संस्थापक आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी श्री. विजय शेखर शर्मा यांची मिळून पेटीएम पेमेंट्स बँक आहे. शर्मा हे पेटीएम पेमेंट्स बँकेचे अध्यक्ष आहेत.
गेल्या वर्षी डिसेंबरमध्ये, PayTM पेमेंट्स बँकेची सहयोगी संस्था पेटीएम ने घोषणा केली होती की तिला शेड्यूल्ड पेमेंट बँक म्हणून व्यवहार करण्यासाठी बँकिंग नियामकाची मान्यता मिळाली आहे. यामुळे बँकेला आर्थिक सेवा व्यवहारांचा विस्तार करण्यास मदत झाली आहे. या घोषणेनंतर, पेटीएमच्या शेअर किंमतीमध्ये थोडी वाढ पहावयास मिळाली होती. ३१ मार्च २०२१ पर्यंत पेटीएम पेमेंट्स बँकेत ६४ दशलक्ष बचत खाती होती आणि ५२०० कोटींहून अधिक ठेवी होत्या.
